747

Pod tym tajemniczym tytułem ukrywa się numer drogi wojewódzkiej przebiegającej z Lublina do Iłży. Jeszcze kilkadziesiąt lat temu można było powiedzieć że to „nasza” droga, bowiem na zachód od Wisły położona była w powiecie iłżeckim mającym siedzibę w Starachowicach. Droga nie ma znaczenia międzyregionalnego, bowiem na Wiśle nie ma przeprawy mostowej. Lokalni mieszkańcy korzystają z promu. Ruch tranzytowy w kierunku Lublina i dalej na wschód odbywa się przez mosty drogowe w Puławach i Annopolu. Droga 747 jest we władaniu zarządu dróg województw lubelskiego i mazowieckiego.

W ramach funduszy europejskich, a dokładnie Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej na lata 2007-2013 władze samorządowe województwa lubelskiego wpisały drogę 747 do programu swoich inwestycji drogowych. Realizacja zadania trwa, a ostatnio wyłoniono wykonawców robót na wszystkie etapy, jakie podzielono to gigantyczne zadanie o całkowitej wartości przekraczającej 550 mln złotych.

W ramach tej inwestycji zostanie wybudowany przede wszystkim most na Wiśle w Kamieniu (230 mln zł), nowy dojazd do mostu (10 km – 45 mln zł), obwodnice Opola Lubelskiego (5 km – 40 mln zł), Chodla (5,5 km – 65 mln zł), Bełżyc (4,5 km – 30 mln zł) oraz przebudowane będą odcinki pomiędzy obwodnicami. Pozwolenie na budowę ma odcinek drogi ekspresowej S19 (wschodnia obwodnica Lublina), na której kończy się DW 747 i który będzie połączony z budowaną obecnie drogą ekspresową S12/S17 (północna obwodnica Lublina).

Przebudowa drogi 747 po stronie województwa mazowieckiego wygląda o wiele skromniej. W 2009 po przygotowanej wariantowej koncepcji programowej, przeprowadzono konsultacje, w 2011 wydano tzw. decyzję środowiskową (DŚU), a w 2012 roku wyłoniono firmę, która przygotuje projekt i złoży wniosek o pozwolenie na budowę. Droga przebiegać ma praktycznie po nowym śladzie – za wyjątkiem terenów niezabudowanych, przewidywana jest obwodnica (północna) Iłży i (południowa) Lipska. Władze województwa liczą na „nowe rozdanie” funduszy europejskich po 2014 roku, przy czym trzeba zaznaczyć, że mazowieckie nie jest zaliczane do „Polski Wschodniej” więc musi starać się o inny program finansowy. W każdym razie, niezależnie kiedy będzie przeprowadzona inwestycja po stronie mazowieckiej, droga na Lublin (a dla Lublina jest to „nowe okno na zachód”) z nowym mostem będzie już faktem i skończy się – w przypadku nierealizowania zapowiadanej obwodnicy na krajowej „dziewiątce” – na ciasnym skrzyżowaniu u podnóża zamku w Iłży.

I niestety ten nowo utworzony korytarz komunikacyjny nie ma funkcjonalnej kontynuacji na wschód. Pozostają drogi krajowe – do Radomia i przez Brody do Starachowic, najbliższa droga wojewódzka 733 w Skaryszewie oraz poprzez drogi powiatowe z Iłży do Wierzbicy oraz przez Jasieniec lub Lubienię w kierunku Starachowic i dalej Skarżyska.

W tym tkwi szansa dla Starachowic. Wystarczy spojrzeć na mapę, by zobaczyć jak relatywnie niewiele potrzeba by nasze miasto było kluczowym elementem tego szlaku. A dlaczego niewiele? W dalszej części wpisu będzie przegląd drogowych inwestycji województwa.

Zatem moja propozycja pod nazwą „Połączenie ciągu drogowego DW 747 z DK 42” jest następująca:

Zadanie 1: połączenie z drogą wojewódzką 744
Od skrzyżowania z DK9 (koniec obwodnicy Iłży) łukiem do polnej drogi. Śladem polnej drogi w kierunku końcowej części Seredzic. Lasem wzdłuż linii energetycznej. Wyjście w Nowym Tychowie i śladem polnej drogi (stary trakt) do „krzyżówki” z DW744 w Starym Tychowie.
Razem ok. 12,3 km, z czego przypada na:
- woj. mazowieckie
  9,3km w tym 5,3 km po śladzie (i korekcie) polnych dróg i dróg wyższej klasy, 2km przez las.
- woj. świętokrzyskie:
  3km w miejscu polnej drogi.

Zadanie 2: północna obwodnica Starachowic
Korekta drogi opisanej w MPZP dla strefy ekonomicznej. Przejście przez dolinę Kamiennej (wiadukt kolejowy i most nad rzeką) i połączenie z DK42.
Tu widzę dwa warianty połączenia z DK 42:
- „cofnięcie” się przez Wygodę do końca obwodnicy Wąchocka przy granicy ze Starachowicami
- „wbicie” w nową DK42 się w rejonie wiaduktu lokalnej drogi nad obwodnicą Wąchocka (obiekt nr 10 z koncepsji programowej obwodnicy Wąchocka)
W tym drugim przypadku prawdopodobnie od mostu nad Kamienną, ze względu na wyniesienie terenu trzeba byłoby się wznosić nad obecnym przebiegiem DK42 na Powygodziu dodatkowym wiaduktem.
Długość 4,2 km, z czego ok. 1,6 km wzdłuż rozebranej bocznicy do d. zakładów Stara. 2 – 3 obiekty inżynieryjne. W wariancie skromnym – do obecnego DK42 – długość 3,6 km.

mapa w powiększeniu (nowe okno) →

Droga w takim kształcie to bodziec rozwojowy dla Starachowic, który nasi samorządowcy poparci lokalnym biznesem i organizacjami społecznymi muszą wykorzystać. Najlepiej działać jak najszybciej i wprowadzić inwestycję w nowym rozdaniu finansowym od 2014 roku.

Nie obejdzie się bez problemów, jakim jest pogranicze dwóch województw. Część nowej drogi jest w woj. mazowieckim, która jest tam drogą peryferyjną. „Mazowsze” z wielkim bólem dorzuciło 50 mln zł na most w Kamieniu. Problemem jest również to, że nikt do tej pory nie uwzględniał tej drogi – zarówno formalnie (np. opracowaniach planistycznych) jak i mentalnie.
XML Google Maps Plugin

mapa w nowym oknie →

Zastanawiając się nad kosztami budowy drogi i jak by wyglądała jej realizacja w świetle innych, należy spojrzeć na inwestycje drogowe w naszym województwie.

W ramach wspomnianego na wstępie programu Rozwój Polski Wschodniej w Świętokrzyskim i Podkarpackim realizowana jest inwestycja „Likwidacja barier rozwojowych – most na Wiśle z rozbudową drogi wojewódzkiej Nr 764 oraz połączeniem z drogą wojewódzką Nr 875” . Most w Połańcu jest już w budowie – wartość samej przeprawy mostowej to prawie 180 mln zł.
W ciągu dróg Rozwój Polski Wschodniej widnieje również droga Chmielnik – Staszów – Połaniec. Przebudowa części do Staszowa pochłonęła 80 mln zł. Ze względu na protesty zrezygnowano z drugiego odcinka, a środki finansowe przerzucono na odcinek Staszów – Osiek – 32 mln zł.
Ciąg ten ma łączyć Podkarpacie i jest współfinansowane (wspomniany most w Połańcu) przez tamtejszy samorząd. Co ciekawe w ramach inwestycji obwodnicę otrzyma podobny wielkością do Starachowic Mielec – obecnie w budowie jest 4,5 km odcinek za 27 mln zł, zaś cała 18 km obwodnica z dojazdem do mostu na Wiśle szacowana jest na 220 mln zł. W mediach przedstawiciele samorządów dwóch województw ogłaszali wartość ogółem nawet na ponad 400 mln.

W ramach funduszy europejskich w woj. świętokrzyskim budowane są inne inwestycje:

DW 728 Sielpia – Końskie (nowy przebieg przez miasto, z wiaduktem nad linią kolejową) na sumę 82 mln zł (kwota na budowę – szacunki wraz z przygotowaniem inwestycji ponad 100 mln zł)
DW 786 Kielce – Łopuszno – granica województwa (w kierunku Częstochowy): 103 i 98 mln zł (łączne szacunki 250 mln zł)
DW 776 Busko Zdrój – granica województwa (w kierunku Krakowa): 82 mln zł ( szacunki 110 mln zł).

Inną, ostatnio ukończoną inwestycją jest przebudowa DW 751 Nowa Słupia – Ostrowiec Św. (z 3 km obwodnicą Nowej Słupi). 26 km kosztowało 80 mln zł.
W ramach inwestycji „Pętla Świętokrzyska” wykonywane są przebudowy wokół głównego pasma Gór Świętokrzyskich. Odcinek Bieliny – Nowa Słupia to kontrakt na 33 mln zł.

Jak przy tym wyglądają inwestycje dróg wojewódzkich „ukierunkowane” na Starachowice? Bardzo blado. W samym mieście wykonywano remont wiaduktu i Al. Armii Krajowej – 0,5 mln, Radomskiej – 0,8 mln zł. I zapewne jest w tym wkład gminy. Rondo przy Radomskiej i 1 Maja co prawda jest w ramach drogi wojewódzkiej, ale beneficjentem było miasto. Koszt 5 mln zł.
Na DW 756 (Stopnica – Starachowice) w Rakowie wyremontowano most za 1,5 mln zł, a odcinek Rudki – Serwis za 1,6 mln. Z braku innych, sięgam po jedną z odleglejszych inwestycji. Wspomniana Pętla Świętokrzyska na odcinku Górno – Krajno (6 km) została przebudowana w 2007 roku za 14 mln zł. Tyle, że to nie jedyna duża wojewódzka drogowa inwestycja z „tamtych czasów” – ale jedyna związana ze Starachowicami. Posiłkując się rondem i przebudową aż z 2007 roku, zebrało się prawie 23,5 mln zł. A „bez posiłków” dobijamy do zawrotnej sumy 4,5 mln zł.

Ale w końcu jest i sukces. Czy wielki? Zobaczmy. Władze województwa przychyliły się do błagań powiatowych i gminnych samorządowców z Mirca. Będzie przebudowa drogi 744 Mirzec – Osiny. Około 9 km za 15 mln zł. Pierwszy etap zadania (3,5 km) wart 6 mln już trwa, na drugi mają być pieniądze… O ile przez wiele lat na granicy województw za Osinami czuło się dumę z lepszego asfaltu, od pewnego czasu uczucie to zamieniło się w zażenowanie. Wdzięczni samorządowcy gotowi (w żartach) nazwać remontowaną drogę Trasą Marszałkowską…

Poza tym w okolicach Starachowic planów brak. A jak w innych rejonach świętokrzyskiej krainy? Województwo przymierza się do kolejnej przebudowy z Ostrowca. 28 km odcinek DW 755 do Ożarowa ma kosztować szacunkowo 100 mln zł. Ogłoszono już przetargi na pierwsze zadanie – obwodnicę Ćmielowa.
Coraz głośniej mówi się o nowym moście przez Wisłę. Tym razem łączący z woj. małopolskim w Nowym Korczynie. Koszt, podobnie jak ww mosty – ok. 200 mln zł. „Połowa mostu” i drogi dojazdowe po stronie świętokrzyskiej to ok. 160 mln zł.

Kilka dni temu w wydaniu kieleckim Gazety Wyborczej, członek zarządu województwa odpowiedzialny za inwestycje Jan Maćkowiak oraz dyrektor zarządu dróg Damian Urbanowski wymienili kilkanaście inwestycji. Cytuję najciekawszy fragment artykułu nawiązujący do pierwszej części artykułu:

Jak wykorzystać lubelski most

Do końca 2013 roku w Kamieniu powstanie nowy most przez Wisłę – buduje go samorząd województwa lubelskiego. By ułatwić do niego dojazd, planowana jest rozbudowa drogi wojewódzkiej nr 754 z Ostrowca przez Bałtów i Czekarzewice. – Tu otwieramy nową dobrą drogę i szybkie połączenie do Lublina – argumentuje Maćkowiak. Prace przygotowawcze już trwają, w marcu zostanie złożony wniosek o zgodę na realizację inwestycji drogowej. Inwestycja pochłonąć ma ok. 150 mln zł. – To skomplikowane zadanie. Na przykład w Bałtowie z jednej strony jest rzeka Kamienna, a z drugiej góra – tłumaczy Urbanowski.

To nie koniec planów związanych mostem w Kamieniu. – Nie wiem, czy znajdą się na to pieniądze, ale chcielibyśmy doprowadzić do budowy przez część Mazowsza łącznicy pomiędzy nowym mostem w Kamieniu a Skarżyskiem. To byłaby optymalna droga nie tylko na wschód, ale również otwarcie w kierunku Łodzi – zapowiada Maćkowiak.

Opisane na początku przedłużenie DW 747 przez Starachowice do DK 42 to połączenie ze Skarżyskiem najkorzystniejsze.

Zestawiając to z wielkościami liczbowymi wspomnianych inwestycji, budowa 12 km odcinka Iłża Tychów szacunkowo wyniosłaby ok. 50 mln zł (większa część po stronie mazowieckiej). Zaś 4 km obwodnicy Starachowic z obiektami inżynieryjnymi – orientacyjnie drugie tyle. Dodatkowo przebudowa odcinka Starachowice – Tychów ok. 10 mln. Z pracami przygotowawczymi – razem około 150 mln zł.

Najwyższy więc czas by Starachowice i lokalni samorządowcy i przedsiębiorcy przypomniały, że są częścią województwa świętokrzyskiego, że zdecydowanie za dużo funduszy infrastrukturalnych omija nasze okolice. Mocnym znakiem niwelującym widoczne dysproporcje inwestycyjne byłoby podjęcie tematu budowy połączenia z DW 747 z DK 42, a poprzez wybudowaną obwodnicę Wąchocka (oby jak najprędzej) same Kielce uzyskałyby alternatywną, najkrótszą i dogodną o podwyższonych parametrach (jak krajowa) drogę do Lublina – 162 km przy 176 km DK 74 i 19.

Artykuł opublikował Tygodnik Starachowicki 11.03.2013 r.:

747 – wielka szansa dla Starachowic

Zestaw polecanych odnośników:

Zarząd Dróg Wojewódzkich w Lublinie
artykuł w serwisie ilza.com.pl
artykuł w Kurierze Lubelskim (obrazowa mapka)

Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej:

informacja o inwestycji (z odnośnikami)

Droga 747:

747 na stronach SISKOM
747 na forum SkyScraperCity

Most na Wiśle Solec – Kamień:

Wikipedia
historia – obrona nowo wybudowanego mostu w 1939 roku

Inwestycje województwa świętokrzyskiego:

Gazeta Wyborcza – wyd. Kielce z dn. 15.02.2013 r. (cytowany)
Informacja na stronie Sejmiku
Most w Połańcu
765 Chmielnik – Staszów
765 Staszów – Osiek
786 Kielce – granica województwa (etap 1)
786 Kielce – granica województwa (etap 2)
728 od DK74 do Końskich
776 Busko-Zdrój – granica województwa
Świętokrzyski Zarząd Dróg Wojewódzkich